In het geval dat je één lamp op meerdere plaatsen in huis wilt bedienen, zijn er meerdere schakelaars nodig die deze lamp bedienen. Het komt jammer genoeg vaak voor dat er maar één schakelaar is, Om hier omheen te gaan is het mogelijk om van een wisselschakeling gebruik te maken. Een aantal voorbeelden hiervan zijn gangen, trappenhuizen en hotels waar één schakelaar zich zowel aan de ene kant als aan de andere kant zit. Met een wisselschakeling of wisselschakelaar kun je bijvoorbeeld dus een aangesloten lamp met 2 knoppen bedienen die aangesloten zijn op het lichtnet.
Waar bestaat een wisselschakelaar uit?
Een wisselschakelaar is een schakelaar met drie aansluitklemmen en één toets. De wisselschakelaar staat ook wel bekend als een universele schakelaar. Dit komt omdat hij op twee verschillende manieren te gebruiken is. Hij kan enkelpolig worden aangesloten, zodat het licht vanuit één plek kan worden bediend. Ook bestaat de mogelijkheid om de wisselschakelaar aan te sluiten als component van een wisselschakeling. Op deze manier kan één lichtpunt worden bediend vanuit twee plaatsen.
Een wisselschakelaar gebruiken als enkelpolige schakelaar
Je ziet steeds vaker dat een wisselschakelaar wordt gemonteerd in plaats van een gewone enkelpolige schakelaar. Er zijn merken die daarom zelfs geen enkelpolige schakelaars meer aanbieden, maar alleen nog wisselschakelaars. Als de wissel schakelaar enkelpolig wordt aangesloten, kan licht vanuit één plek worden bediend. Op deze manier zie je wisselschakelaars vooral in kleine ruimtes, zoals kleine kantoorruimtes en bergingen. Een enkelpolige schakelaar beschikt over één schakelknop en 2 aansluitklemmen. Een wisselschakelaar beschikt over één schakelknop en drie aansluitklemmen. Om de wisselschakelaar als enkelpolige schakelaar aan te sluiten, moeten er slechts twee aansluitklemmen in plaats van drie worden gebruikt.
Hoe steekt een wisselschakelaar in elkaar?
Meestal bevatten wisselschakelaars 3 verschillende contacten. Er zijn altijd twee wisselcontacten en een gemeenschappelijk moedercontact. Er wordt hierbij een stroomkring geopend, terwijl de ander gesloten wordt. Een universeel schakelaar of een wisselschakelaar is in elke online winkel die gespecialiseerd is in huis,tuin en keuken of bouwmarkt te vinden. Een hele belangrijke tip vooraf aan het klussen met de wisselschakelaar is, zorg dat de stroom uit staat. De groep waar aan gewerkt wordt, moet dus worden gesloten.
Wat zijn de benodigdheden?
De volgende materialen zijn nodig voor deze klus?
- Boormachine
- 1 centraaldoos
- Buigveer
- 2 wanddozen
- Trekveer
- Elektriciteitsbuizen
- Kleine schroevendraaier
- Draadstriptang
Het stroomschema
Het is handig om het stroomschema uit te tekenen op papier. Dit zijn de basiselementen die hierbij moeten worden betrokken: 2 schakelaars, de centraaldoos en het lichtpunt. Wat kenmerkend is dat een stroomschema altijd een sluitend circuit moet zijn. Er gaat een blauwe draad vanaf de centraaldoos naar het lichtpunt, de stroomtoevoer.
- Er gaat een bruine draad naar schakelaar 1.
- Vanaf schakelaar 1 gaan er twee zwarte draden naar schakelaar 2.
- Vanaf schakelaar 2 gaat er één zwarte draad naar het lichtpunt.
De bruine draad moet worden aangesloten op de L, twee zwarte draden op 1 en 2. De andere zwarte draad gaat naar de lamp, deze sluit je aan op de aansluiting met letter L. De blauwe nuldraad en de zwarte schakeldraad kunnen nu worden aangesloten op de lamp. ALs het goed is, kan er nu licht worden gezien.
Handig schema voor kleurgebruik
Elke kleur heeft zijn eigen werking. Er worden veel verschillende kleuren gebruikt. In het volgende overzicht is er een handig lijstje te zien van de kleuren.
- Aardedraad: geel/groen
- Nuldraad: lichtblauw
- Fasedraad: bruin
- Schakeldraad: zwart
Sommige oudere huizen bevatten andere kleur draden. Voor 1970 waren dit de kleuren:
- Aardedraad: wit of grijs
- Nuldraad: rood
- Fasedraad: groen
- Schakeldraad: zwart
Een kruisschakeling
Een kruisschakeling is een uitbreiding op de wisselschakeling. Deze gebruik je als je op meer dan twee plekken een lamp wilt aan-en uit kunnen schakelen.